11 Ocak 1921 – 1. İnönü Zaferi
11 Ocak 1921 - I. İnönü Zaferi
Eskişehir yönünde taarruza geçen Yunan kuvvetleri bugün, Albay İsmet Bey (İnönü) kumandasındaki Türk kuvvetleri tarafından bozguna uğratılmıştır. Yenilen düşman kuvvetleri çekilmek zorunda kalmıştır.
Galip devletlerin desteğiyle İzmir’e çıkan Yunanlılar, Batı Anadolu’dan Orta Anadolu’ya doğru ilerlemeye başlamış ve Kuva-yı Milliye’nin çeteleriyle karşılaşmışlardı. Kuva-yı Milliye düşmanı oyalarken, TBMM hükümeti de milli orduyu yeniden kurma ve donatma hazırlıklarına hız vermişti. Yunanlılar, milli ordunun kurulmasından önce işgal altında tuttukları toprakları genişletmek istemişlerdi. İzmir’den sonra güneyde Denizli’ye, doğuda Uşak’a, kuzeyde Bursa ve İzmit’e kadar uzanan hattın batısı düşman kontrolündeydi.
Düşman Bursa’daki birliklerinden 20 bin kişilik bir kuvvet ayırarak 9 Ocak 1921 günü Eskişehir’in 40 km. kuzeybatısında, Gündüzbey-İnönü arasındaki bölgeye geldi. 9 ve 10 Ocak günü hücuma geçti. İnönü önlerinde başlayan savaş, havanın kararmasıyla kesildi. Yunanlılar, ele geçirdikleri bazı yerleri bırakıp savaş hattının gerisine çekildiler. Bu sırada Kütahya’da bulunan Batı Cephesi Komutam Albay ismet Bey (İnönü), Kütahya’yı Çerkez Ethem kuvvetlerine karşı savunacak tümenin bir taburunu yanına alarak, gece yansı trenle cepheye hareket etti. Savaşın ikinci günü iki tarafın kuvvet durumu şöyleydi: Türkler: 417 subay, 8.500 er (6.000 tüfek), 18 hafif ve 47 ağır makineli tüfek, 28 top; Yunanlılar: 427 subay, 15.816 er (12.500 tüfek), 270 hafif ve 80 ağır makineli tüfek, 70 top. 10 Ocak günü iki koldan saldırıya geçen Yunan kuvvetleri, sol kanatta durdurulmasına karşın İnönü İstasyonu’na kadar ilerlediler. Bu durum karşısında Albay İsmet Bey geri çekilmek zorunda kaldı. Düzensiz bir şekilde geri çekilmeye başlayan Türk birlikleri önemli ölçüde kayıp verdiler ve İnönü mevzileri Yunanlıların eline geçti. Bunun üzerine Türk kuvvetleri İnönü mevzilerinin 15 km gerisindeki ikinci savunma hattına yerleştiler. 11 Ocak günü düşman tarafında hiçbir hareket görülmeyince yaptırılan keşif sonucu Yunan birliklerinin geri çekildiği anlaşıldı. Bunun üzerine ilerleyen Türk birlikleri, çekildiği mevzileri geri aldı.
I.İnönü Savaşı, askerî bakımdan küçük çaplı bir savaş olmasına karşın, Yunanlıların ilk yenilgisi olarak kabul edilmesi yönünden büyük önem taşır. Bu savaş sonucu halkın TBMM’ye ve orduya olan güveni arttı; Kurtuluş Savaşı’nın kazanılacağına olan inanç daha da güçlendi. Bu arada İtilâf Devletleri, politikalarını yeniden gözden geçirmek ve Londra’da toplanacak konferansa, İstanbul Hükûmeti’nin yanı sıra TBMM Hükûmeti’ni de çağırmak zorunda kaldı. Bu durum, Anadolu’daki Millî Mücadele’nin istenmese de tanınması demekti.
İznik’ten, Gediz üzerinden Uşak’a kadar bir hat çekildiğini düşününüz. Bu hattın, Gediz’in kuzeyinde kalan parçası iki yüz kilometredir. Gediz’den Uşak’a olan parçası da otuz kilometre kadardır. Düşman, üç tümenle bu hattın kuzey ucundan Eskişehir üzerine yürüdü. Bizim Gediz’de bulunan önemli kuvvetlerimiz, Eskişehir üzerinden bu düşman tümenlerini karşılamaya mecburdu. Karşıladı ve yendi. İnkılâbımızın tarihine, Birinci İnönü Zaferi’ni kaydetti.
Güney Cephesi’ne ait olan kuvvetler, eski yerlerine, Dumlupınar’a iade edildiler. Kütahya’da yalnız 61. Tümen, iki alay kadar kuvvetiyle İzzettin Bey (Ordu Müfettişi İzzettin Paşa’dır) komutasında bırakılmıştı.
