20 Ekim 1927 – Gazi Mustafa Kemal Büyük Nutuk’u okudu
Gazi Mustafa Kemal Paşa, TBMM binasında günlerden beri okuduğu büyük ve çok önemli nutkunu bugün bitirmiştir.
Mustafa Kemal Paşa, İkinci Büyük Millet Meclisi seçim dönemini tamamlayarak dağılınca, seçimden önce, Cumhuriyet Halk Partisi kongresinde bir nutuk söylemeye karar vermiştir. Üç ayda yazdığı büyük nutku 15 Ekim 1927’de, Ankara’da, Büyük Millet Meclisi binasında toplanan CHP kurultayında, 20 Ekim 1927 günü akşamına kadar otuz altı saat müddetle okudu.
Bu nutuk başlı başına bir tarihtir, belgelere dayanmakta, Kurtuluş Savaşı’ndan başlayarak Cumhuriyetin ilanına kadar olan dönemi kapsamaktadır. Nutuk, çok anlamlı bir şekilde sona ermiştir. Büyük Gazi nutkunun son bölümünde Türk gençliğine hitap etmiş ve Cumhuriyet’i Türk gençliğine emanet ettiğini söylemiştir.
Atatürk, Gençliğe Hitabe’sinde aynen şöyle demiştir: “Bugün vasıl olduğumuz netice, asırlardan beri çekilen milli musibetlerin intibahı ve bu aziz vatanın, her köşesini sulayan kanların bedelidir.
Bu neticeyi Türk gençliğine emanet ediyorum.
Ey Türk Gençliği! Birinci vazifen, Türk İstiklalini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir.
Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegane temeli budur. Bu temel senin, en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni, bu hazineden mahrum etmek isteyecek, dahili ve harici bedhahların olacaktır. Birgün, İstiklal ve Cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkan ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkan ve şerait, çok namüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklal ve Cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elim ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalalet vehatta hıyanet içinde bulunabilirler. Hatta bu iktidar sahipleri şahsi menfaatlerini, müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakrüzaruret içinde harap ve bitap düşmüş olabilir.
Ey Türk istikbalinin evladı!
İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi, vazifen, Türk İstiklal ve Cumhuriyetini kurtarmaktır! Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur.”
