03 Aralık 1943 – İnönü, Kahire’de Churchill ve Roosevelt ile görüştü
Kahire’de zirve görüşmesi yapan Roosevelt ve Churchill, Türkiye’nin bir iki ay içinde savaşa girmesini istemek için, Cumhurbaşkanımız İsmet İnönü’yü bu şehre davet etmişlerdir. İsmet İnönü, Zirve Konferansında Türkiye’nin gıyabında alınan kararlar çerçevesinde yapılacak herhangi bir görüşmeye katılmayacağını bildirmiştir.
Bunun üzerine Roosevelt, görüşmenin eşit devletler arasında serbest şekilde yapılacağına dair teminat vermiş ve bundan sonra İnönü Kahire Konferansı’na katılmıştır.
Churchill, Türkiye’nin 1944 sonbaharında savaşa katılmasını istediklerini bildirmiş, bu gerçekleşmezse müttefiklerin Türkiye ile işbirliği umutlarını tamamen yitireceklerini söylemiştir. İnönü ise, prensip olarak savaşa girmeye razı olacağını bildirmiş, ancak iki şartın mutlaka yerine getirilmesinde ısrar etmiştir.
Bu şartlardan birincisi, “Türkiye’nin yalnızca bir piyon olarak kullanılmasını engelleyecek bir “ortak askeri plan”ın yapılmasıdır. Türkiye bu planı hazırlayanlar arasında yer alacak ve Türkiye’nin onaylamadığı bir plan uygulanmayacaktır”.
İkinci şart ise, “Türkiye’nin de içinde bulunduğu bölgenin siyasî geleceği hakkında ayrıntılı bilgi verilmesidir”. Ayrıca İnönü, yeterli miktarda silah, askerî araç ve gereç yardımının yapılmasında da ısrar etmiştir. Toplantı sonunda Roosevelt ve Churchill, bu şartları zorlanarak da olsa kabul etmiş ve bu yönde görüşmelerin devamı için yetkili heyetlere görev verilmesi kararlaştırılmıştır.
