10 Kasım 1938 – Yüce Atatürk’ü Kaybettik

“Benim fâni vücu­dum bir gün elbet top­rak olacaktır, fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır”

10 Kasım 1938 :  Türk Mille­tinin kurtarıcısı, Cumhuriyet’in kurucusu, eşsiz kahraman Atatürk, bugün saat 09.05’te, Dolmabahçe Sarayı’nda ha­yata gözlerini kapamıştır.

Ulu önder Atatürk bir süre­den beri hasta idi. 8 Kasım’da sağlık durumu ile ilgili doku­zuncu bildiride, hastalığının normal seyrinden çıkarak ‘sıhhatinin yeniden ciddiyet kesbettiği’ bil­dirildi Yabancı uzmanların da katıldığı konsültasyon sonun­da Atatürk’ün karnından su alınması gerektiği anlaşıldı. Bu ameliyat yapıldı.

9 Kasım gecesini koma halinde geçiren Atatürk, 10 Kasım 1938 günü, saat 09.05’te, gözlerini hayata yumdu.

Ölüm haberi bir anda bü­tün Türkiye’ye ve sonra dün­yaya yayıldı.

16/19 Kasım : Dolma­bahçe Sarayı’nda Atatürk’ün bayrağa sarılı tabutu, muhte­şem bir katafalk üzerinde halkın ziyaretine açıldı. Üç gün üç gece, gözleri yaşlı halk, generallerin ve subayların saygı nöbeti tuttukları bu muhteşem tabutun önünden saygıyla eğilerek geçtiler.

19 Kasım : Atatürk’ün cenaze namazı Profesör Şerafettin Yaltkaya tarafından kıl­dırıldı. Büyük başkomutanlarının tabutunu omuzlaı üze­rinde taşıyan 12 general onun cenazesini sarayın önüne ge­tirilen top arabasına taşıdılar. Daha sonra tabut Gülhane rıhtımından bir torpidoya ko­nuldu ve Yavuz zırhlısına ge­çirildi.

Yavuz’a, mateme katılmak için yabancı devletlerin gön­derdikleri savaş gemileri Büyükada açıklarına kadar refa­kat ettiler. Gece İzmit’te özel bir trene konulan cenaze, 20 Kasım 1938 Pazar günü An­kara’ya getirildi. Burada cena­ze 101 pare top atışıyla se­lamlandı. Cenaze, Büyük Mil­let Meclisi önüne konulan ka­tafalka yerleştirildi. Ankara halkı da saygı geçişini yaptı.

21 Kasım : Cenaze, Etnograf­ya Müzesi’ne getirilerek, mer­mer lâhde konuldu. Türkiye Cumhuriyeti’nin 2. Cumhurbaşkanı, Atatürk’ün yakın arkadaşı İsmet İnönü, Atatürk için, Millete yayınladığı beyannamede; “Büyük Türk Milletine; Bütün ömrünü hizmetine vakfettiği sevgili milletinin ihtiram kolları üstünde, Ulu Atatürk’ün fani vücudu istirahat yerine tevdi edilmiştir. Hakikatte Yattığı yer, Türk Milletinin, O’nun aşk ve iftiharlarla dolu olan kahraman ve vefalı göğsüdür.
Atatürk, tarihte uğradığımız en zalim ve haksız itham gününde meydana atılmış, Türk Milletinin masum ve haklı olduğunu iddia ve ilan etmiştir. İlk önce, ehemmiyeti kavranmamış olan gür sesi asla yıpranmayan bir kuvvetle nihayet bütün cihanın şuuruna nüfuz etmiştir.
…
Devletimizin banisi ve milletimizin fedakar, sadık hadimi, insanlık idealinin aşık ve mümtaz siması eşsiz Kahraman Atatürk; VATAN SANA MİNNETTARDIR! …. “

“Atatürk öldü.. . Fa­kat ona kaybetmedik. Eserleriyle hep yaşayacaktır. Yattığı yer Türk Milleti’nin onun için aşk ve iftiharla dolu, kahraman ve ve­falı göğsüdür.”