4 – 11 Eylül 1919 – Sivas Kongresi

Batılı galip devletlere karşı bağımsızlık savaşı vermeye hazırlanan Türkler, ikinci kongrelerini 4 Eylül 1919 günü Sivas’ta toplamışlardır. Bu kongrede Vilayet-i Şarkiyye Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin adı, “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” (Anadolu ve Rumeli Haklarını Savunma Cemiyeti) olarak değiştirilmiştir. Kongre başkanlığını Mustafa Kemal (Atatürk) yapmıştır.

11 Eylül’de sona eren bu kongrede şu kararlar alınmıştır:

1. Mondros Ateşkes Antlaşmasının imzalandığı 30.10.1918 tarihindeki topraklar bölünmez bir bütündür.
2. Memleketi ve padişahlığı korumak için milli kuvvetleri etkili hale getirmek ve milli egemenliği hakim kılmak esastır.
3. Her türlü işgale, özellikle Rumlar ve Ermenilerin teşkili amacına yönelik hareketlere karşı birlikte savunma yapılacaktır.
4. Azınlıklar da vatandaştır. Onun için onlara siyasi ve sosyal düzeni bozacak imtiyazlar verilemez.
5. Osmanlı hükümeti baskı karşısında ülkenin bir bölümünü terk etmeye kalkarsa, hilafetin ve milletin korunması, ülke bütünlüğünün savunulması için her türlü tedbir alınmıştır.
6. İstanbul’daki hükümet bağımsızlığı sağlayamazsa geçici bir hükümet kurulacaktır.
7. Devletin bağımsızlığı ve bütünlüğü mahfuz kalmak şartıyla, topraklarımızı ele geçirmek istemeyen bir devletin ekonomik ve teknik yardımlarını memnuniyetle karşılarız. Hakça ve insanca yapılacak bir barışın bir an önce gerçekleşmesi, insanlığın kurtuluşu ve genel güven bakımından milli emellerimizdendir.
8. Hükümetin milli iradeye uyması zorunludur. Bu sebeple meclisin toplantıya çağrılması gerekir. Böylece millet ve ülkenin kaderi üzerinde alınacak kararların Meclis denetimine sunulması şarttır.
9. Gayesi milli kurtuluş olan bütün dernekler “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” altında toplanmışlardır. Bu cemiyet her türlü particilik görüşünden arındırılmıştır.
10. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kuruluşlarını yönetmek için bir “Temsilciler Heyeti” seçilmiştir.