1917 – Sovyetler’de Toplumun Bolşevikleştirilmesi
1917 - Sovyetler'de Toplumun Bolşevikleştirilmesi
Toplumsal karışıklık, ilk olarak köylerde ortaya çıktı: 1 Eylül-20 Ekim arasında, 5.140 “düzen ihlali” olayı kaydedilmiştir, kuşkusuz bu sayı gerçek sayının çok altındadır; ama yine de tarımsal kesimdeki ayaklanmaların yaygınlığını yeterince ortaya koymaktadır. Ukrayna, Beyaz Rusya ve özellikle de, Orta Rusya’nın beş ilinde (Tula, Riyazan, Penza, Saratov, Tambov), oldukça sık görülen bu ayaklanmalar giderek şiddetlenmekteydi: köylüler, artık yalnızca toprakları ele geçirmekle kalmayıp yüzlerce feodal mülkü yakıp yağmalamaktaydılar. Aynı biçimde şehirlerdeki toplumsal ortam da gerginleşmişti: işverenlerin tehditleriyle giderek ağırlaşan grevlere karşılık vermek üzere, işletme şefleri sık sık üretimi durdurmaktaydı. Ekonomi kötüleşmiş, kıtlık baş göstermiş, fiyatlar fırlamış (temmuz – ekim aylan arasında fiyatlar üç katına çıkar), üretimde işçi denetimini isteyen binlerce işçi işsiz kalmış ve üstelik hükümet istifa etmiş ve bütün iktidarın Sovyetlere geçmesi gündeme gelmişti. Bunlara rağmen, 1917 Ekimi başlarında 200.000’den az üyesi olan Bolşevik Parti’ye katılım, çok fazla değildi. Hiçbir etkisi kalmamış otoritelerin tanık olduğu Bolşevikleşme, daha ziyade, 1917 Martı’ndan beri vaatlerde bulunmak ve halkı serinkanlılığa davet etmekten başka bir şey yapmayan bir hükümet siyaseti sayesinde gözü açılmış geniş halk kesimlerinin, Bolşevikleşmesidir. Ama, bütün devlet otoritesinin yok olduğu 1917 sonbaharındaki kurumsal boşlukta, iyi örgütlenmiş bir grubun (küçük bir grup olsa bile) gerçek gücüyle orantısız bir etki yaratabilmesi için kararlı bir biçimde harekete geçmesi yeterliydi.
Taşrada elli kadar şehrin yanı sıra, Petrograd (Troçki‘nin, 9 Eylül’de, yeni yürütme kurulunun başkanı seçildiği), Moskova, Kiev, Saratov sovyetlerinde de çoğunluğu ele geçiren Bolşevikler siyasi yükselişe geçmişlerdi. Bu durumdan kaygı duyan Kerenskiy Hükümeti, Sovyetlere alternatif yeni kurumlar yaratma zorunluluğunu hissetmişti: Kurucu Meclis üyeleri seçimlerini hazırlayacak bir parlamento öncesi kurum olan Cumhuriyet Konseyi gibi. Ama, bu kurumun, daha ilk oturumunda (7 Ekim), Troçki‘nin, “karşı devrimcilerin ve emperyalistlerin emrindeki bu yeni Duma, Petrograd’in teslimini ve devrimin sonunu hazırlamaktadır” şeklindeki açıklamasından sonra Bolşevik temsilciler salonu terk etmişlerdi. Bolşeviklerin salonu terk etmeleri, Ekim Devrimi’nin ilk eylemi olmuştu. Aynı gün, Lenin gizlice Petrograd’a girdi. Lenin, haftalardır, Finlandiya’dan parti merkez komitesine mektuplar (Bolşevikler İktidarı Almalıdır) ve makaleler (Bunalım Olgunlaştı) göndermekteydi. Bu yazılarda ayaklanma çağrısı yapmakta ve temmuz günlerinin acı deneyimiyle yıpranmış Bolşevik liderlerin devrimci legalizmini suçlamaktaydı. 10 Ekim’de, on saat süren tartışmaların ardından, Lenin, merkez komite üyelerinin çoğunluğunu silahlı bir ayaklanmanın gerekliliğine ikna etmeyi başarmıştı. Bu karar, ikiye karşı (Zinovyev ve Kamenev‘in oyları) on oyla kabul edilmişti. Bu arada, ayaklanma kararının oylandığı genişletilmiş bir merkez komite toplantısı tarihinden (16 Ekim) önce uygulamaya yönelik hiçbir önlem alınmamıştı. Bolşevikler, ayaklanmanın pratik koşullarını örgütlemekle yükümlü bir devrimci askeri merkez oluşturdular. Troçki ise, başkanı olduğu Petrograd Sovyeti’ne bağlı askeri bir örgütlenmenin kurulmasına öncülük etmekteydi: Petrograd Devrimci Askeri Komitesi. Aslında bu komite, Bolşeviklerin nüfuzu altındaydı. Bu şekilde, bolşevikler, sovyet örtüsü altında darbeyi yöneteceklerdi. Senaryo hazırdı, ayaklanma gelmek üzereydi. Bu bir sır değildi: aslında, 16 Ekim toplantısının hemen ardından, Zinovyev ve Kamenev, Maksim Gorki‘nin yönetimindeki Novaya Jizn gazetesinde, toplantıdaki durumlarını kamuya duyurmuşlardı.
Sovyet Devrimi diğer maddeleri
- Sovyet Devrimi Giriş
- 1905 – Birinci Rus Devrimi – Çarlık rejimi çatırdıyor
- 1915/1916 – Rusya’da devrime adım adım
- 1917 – Çarlık rejiminin devrilmesi
- 1917 – Sovyetlerde radikalleşmenin artışı
- Lenin’in Uzaktan Mektupları ve Nisan Tezleri
- Rusya’da Bolşeviklerin iktidarına doğru
- Temmuz 1917 – Sovyetler’de başarısız darbe girişimi
- 1917 – Sovyetler’de Toplumun Bolşevikleştirilmesi
- Ekim 1917 – Sovyet Devrimi tamamlandı
Makale ne kadar kullanışlı?
Değerlendirmek için bir yıldıza tıklayın!
Ortalama 0 / 5. Oy sayısı: 0
Şimdiye kadar oy yok! Bu gönderiyi ilk değerlendiren siz olun.