Sovyet Devriminin İdeolojik etkileri

Bu amaçla 1919’da III. Enternasyonal kuruldu ve kısa bir süre sonra komünist partisi olarak adlandırı­lan Sovyet yanlısı sosyalist partiler bün­yesinde toplandı. Bu partiler üzerindeki Moskova himayesi giderek arttı ve Stalin döneminde mutlak bir kontrole dö­nüştü. Sovyet ideolojisinin komünist partiler üzerindeki hegemonyası, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra açıkça ortaya çıkarken, Doğu ile Batı arasındaki uzlaş­mazlık dünyanın gidişini belirleyen bir etken olarak derinleşti.

Bununla birlikte, kapitalist güçler karşı­sında düşmanlığını açıkça ifade etmiş ol­masına karşın Bolşevik rejim de kısa za­manda karşı blokun temsilcileriyle görüş­melere başladı. Lenin kapitalist devletler­le savaşmadan önce onlar arasındaki çe­kişmeleri kışkırtmanın yerinde olacağını söyleyerek bu çelişkiyi uygun buluyordu. Böylece, SSCB’nin (Sovyetler Birliği) dış politikası onaylanmış oldu.

Sovyet rejimi, 1920’li yıllardan itibaren ulusal kurtuluş hareketlerine destek ver­mekten de geri kalmadı. Kapitalist devlet­lerin emperyalizme karşı verdiği mücade­le, SSCB’yi ulusların kendi kaderini tayin hakkını tanımaya götürdü. Avrupa ve özellikle Asya’nın çeşitli ülkelerinden 2.000 delegenin katıldığı 1920 Bakü Kongresi, bu anlamda önemli bir olaydı. Stalin döneminde terk edilen ulusal kurtu­luş hareketlerine Sovyet desteği, yeni müttefikler arayan Kruşçev ile yeniden gündeme geldi.

SSCB 1939’da Almanya’yla ittifakın bozulmasından sonra 1941’de, müttefik­lerin yanında yer aldı. Reich’ın çöküşü ve Doğu Avrupa’nın bağımsızlığa kavuşma­sında oynadığı rol, Sovyetler Birliği’ne bu bölgeyi kontrolü altına alma imkânı sağladı. İkinci Dünya Savaşı sonrasında ABD ile Sovyetler arasında soğuk savaş baş gösterdi; bu, Berlin duvarının yıkılışı­na kadar sürdü. Kruşçev‘in başlattığı yu­muşama politikasına rağmen Sovyet Dev­leti, birçok bunalıma neden olma pahası­na Doğu Avrupa üzerindeki egemenliğini korudu. 1985’te Gorbaçov‘un iktidara gelmesinden soma, 1989-1990’da Avru­pa’da komünizmin iflası, 1991 sonunda SSCB’nin dağılması, XX. yüzyılın son 10 yılında uluslararası ilişkileri kökünden değiştirdi.

SSCB sömürgelikten yeni kurtulan ülke­lerde belli bir saygınlık gördü. Devletlerin federasyon biçimindeki yapısı, tüm hege­monya isteklerine karşı bir güvence gibi görünüyordu. 1955 Bandung Asya-Afrika Konferansı’nda sömürgecilik karşıtı bir birliğin oluşturulması, SSCB’nin öz­gürlüğüne yeni kavuşmuş devletlere olan ilgisini artırdı. Bu ülkeler, SSCB’nin bü­yük bir dünya gücü haline gelmesine onay verecek potansiyel birer müttefik olarak görülüyordu Böylece SSCB, Gü­ney Asya (Hindistan) Ortadoğu da Abdülnasır yönetimindeki Mısır’ın, Suriye’nin, Filis­tinlilerin desteklenmesi ve Afrika’ya (An­gola, Etiyopya) yönelik bir ekonomik ve askeri yardım politikası geliştirdi.